Perfect als pastasalade in de zomer, of met Bolognesesaus het hele jaar door. Farfalle is een soort pasta die herinnert aan vreugde en lichtheid: daarom worden ze zo genoemd, zoals vlinders. We delen de recepten en sauzen die Italianen het liefste hebben.
Sommigen houden helemaal niet van farfalle: te gaar aan de randen en te weinig in het midden. Anderen houden van dit verschil. Wij eten ze graag als koude pastasalade, vooral in de zomer.
Farfalle bevat namelijk niet minder calorieën dan andere soorten pasta. Maar de vorm sbrengt vreugde en dan is het de perfecte pasta geworden voor een zomers gerecht.
Verder is farfalle geschikt voor verschillende soorten sauzen; het bekendste gerecht is misschien wel farfalle met zalm en room.
Op deze pagina vertellen we over de traditie van farfalle in Italië; laten we beginnen bij de betekenis en de uitspraak van de naam.
Wat betekent farfalle? Het Italiaanse woord farfalle betekent vlinders. De naam komt natuurlijk van de vorm, die lijkt op een vlinderdas.
Farfalle is het meervoud van farfalla, vlinder. In het Italiaans staan bijna alle namen van pasta in het meervoud: spaghetti, tagliatelle, bucatini. Dit komt omdat er veel stukjes pasta op het bord liggen, en daarom spreken de Italianen er in het meervoud over.
De Italiaanse woorden van deze pagina:
🔊
Farfalle
Vlinders
🔊
Salsa per pasta
Pastasaus
🔊
Insalata di pasta
Pastasalade
Bekijk onze pagina over handige zinnen en woorden van de Italiaanse taal.
Wat is farfalle?
Farfalle is een pastasoort typisch uit de Italiaanse regio Emilia Romagna, in de vorm van een vlinderdas, oftewel een vlinder: vandaar de naam.
Farfalle is gemaakt met harde tarwe griesmeel; je vindt het in de supermarkt op het schap van gedroogde pasta.
Sommige producenten maken ook volkoren farfalle, en zelfs rigate.
Volkoren farfalle van La Molisana
Maar farfalle is niet alleen gedroogde: je kunt het ook thuis maken. Inderdaad, farfalle is zo geboren: uit de restjes verse pasta.
De karakteristieke vorm van een farfalla krijg je namelijk door met de vingers op een vierkantje pasta te drukken, bijvoorbeeld de stukjes die overblijven van een lasagne.
Om het deeg de vorm van farfalle te geven: snijd een klein vierkant bladerdeeg, met twee rechte en twee zigzag randen, en knijp het in het midden.
Farfalle zijn dichter in het midden. Deze pasta heeft een ongelijkmatige kookgraad: in het midden is het onvermijdelijk meer al dente dan de randen.
De oorsprong van farfalle in Emilia Romagna
Volgens sommige bronnen maken ze in Emilia al sinds de middeleeuwenfarfalle. Het is echter een beetje moeilijk om een exacte oorsprongsdatum in te schatten. Waarom?
Op het eerste gezicht is farfalle een elegante pastasoort: het heeft een mooie vorm.
Maar als je ernaar kijkt, is het gewoon een rechthoek van deeg die in het midden is gevouwen.
De gevouwen pasta met de vorm van een vlinder komt uit Emilia Romagna, Italiaanse regio waar farfalle werden gemaakt van de overgebleven deeg resten van lasagne.
In Romagna noemen ze verse pasta met deze vorm strichetti. Als je naar Modena gaat, vind je de strichetti zeker op het menu van de lokale restaurants.
Verschillende soorten farfalle
Er is een verrassende variëteit aan soorten farfalle: qua grootte en qua ingrediënten.
Volkoren farfalle, hoewel niet gemakkelijk te vinden, wordt ook geproduceerd door grote pastamerken zoals Barilla of De Cecco.
La Molisana verkoopt een speciale versie van farfalle: volkoren en rigate.
Farfalle volkoren rigate
Farfalle in verschillende kleuren
Je hebt vast wel eens rode of groene vlinders gezien (en misschien gegeten); het hangt af van de ingrediënten waarmee de pasta is gemaakt.
Rode farfalle worden meestal gemaakt met rode biet, terwijl de groene met spinazie.
Ten slotte wordt farfalle, net als veel andere soorten pasta, ook glutenvrij gemaakt.
Welke saus bij farfalle?
Farfalle is lekker samen met zeer verschillende soorten saus.
Als warm gerecht is het geschikt voor speciale gelegenheden, zoals een familielunch; maar ook voor een snelle lunch met een pastasalade.
Omdat het uit Emilia komt, is het eerste gerecht dat we noemen farfalle met Bolognesesaus, wat ook typisch is voor die regio.
We schreven het al: dankzij hun vorm worden farfalle geassocieerd met lichtheid; en daarom zijn ze gemaakt met groenten en zoals pastasalades.
Vegetarische farfalle met groenten zijn erg populair: met doperwten, met courgettes en met champignons.
Als koude pastasalade (🔊pasta fredda in het Italiaans) zijn farfalle lekker met cherrytomaatjes, mozzarella, tonijn, basilicum en olijven.
Een ander bekend gerecht is farfalle met pesto, mozzarella en cherrytomaatjes.
Maar de meest elegante farfalle gerechten zijn waarschijnlijk met kookroom. Een vrij bekend recept is farfalle met tomatensaus en kookroom, genaamd farfalle in Aurora saus.
Sommige vervangen room door bechamel; een bekende Nederlandse receptensite overdrijft en zet mascarpone, tomaat en zelfs ragù Bolognese, allemaal door elkaar.
Wij bieden je het meest populaire recept met farfalle in Italië: farfalle met zalm, optioneel in roomsaus.
Farfalle met zalm is een elegant gerecht, geschikt voor een diner met gasten waarbij je bella figura (een goede indruk) wilt maken. Het recept combineert pasta en vis, met een optionele toevoeging van kookroom die het romig en smakelijk maakt.
We bereiden het recept als volgt: bak de zalm bruin in een pan, eventueel met kookroom; kook ondertussen de farfalle, en als ze al dente zijn gieten we ze in de pan met de zalm om alles goed te mengen.
Ingrediënten
320g Farfalle
200g Gerookte zalm
150ml Witte wijn
1 Ui
1 scheutje Olijfolie
35g Zout voor pastawater
150ml Kookroom (optioneel)
Welke zalm met farfalle, vers of gerookt?
We hebben gerookte zalm tot de ingrediënten gerekend, maar je kunt ook farfalle maken met verse zalm. Beide zijn prima: het is gewoon een kwestie van smaak.
Farfalle met zalm en roomsaus
We hebben aangegeven dat kookroom optioneel is. Enerzijds verrijkt het het gerecht, maakt het romig en ook nog eens elegant: room en zalm zijn een stijlvolle combinatie.
Aan de andere kant wordt het recept met kookroom rijker aan calorieën, en velen geven er de voorkeur aan zonder.
Slagroom of kookroom? wat is het verschil?
Verse slagroom is een van de hoofdingrediënten in onze recepten van Italiaans ijs.
Maar als je room gebruikt voor een gerecht zoals pastasaus, dan gebruik je geen slagroom maar kookroom.
Wat is het verschil?
Beide worden verkregen uit het dikste deel van verse melk: ze hebben echter een ander vetpercentage.
Verse slagroom wordt gebruikt voor desserts en bevat ongeveer 35% vet. Dit soort room is gemaakt om te worden opgeklopt, zelfs als we het in het ijs doen zoals het is.
Kookroom daarentegen bevat slechts 20% vet: het wordt gebruikt om recepten romig te maken, zoals onze farfalle met zalm. Kookroom kan niet worden opgeklopt.
Farfalle met zalm zonder room
Met of zonder kookroom, de de bereiding verandert niet: sauteer en bruin de zalm, meng met een beetje witte wijn. Daarna kun je kookroom toevoegen als je een romiger gerecht wilt.
Als alternatief kun je de kookroom vervangen door een beetje volle melk, om het recept romiger te maken.
Bereiding
Bereid de ingrediënten voor
Vul een kookpan met water voor de pasta en zet deze op het vuur.
Hoeveel water om farfalle te koken? Meestal is er 1 liter water nodig voor elke 100 gram pasta. Iets meer dan 3 liter water is genoeg voor 320 gram farfalle.
Maak de zalm schoon en snijd hem in reepjes voordat je verder gaat met de volgende stappen van het recept.
Maak de sofrito
Gebruik een grote pan om de zalm te bakken en bruin te maken: aan het einde van het recept moet de pan ook de pasta bevatten, die je na het koken schenkt.
Om de sofrito te maken, giet een beetje olie in de pan en zet de pan op het vuur.
Snijd intussen een ui en doe deze in de pan als de olie begint te koken.
Fruit de ui een minuut op laag vuur.
Bak de zalm
Als de ui mooi bruin is, voeg de reepjes zalm toe. Bak de zalm ook een paar minuten en keer hem af en toe om.
Een veelgemaakte fout is om de zalm te droog te maken.
Om dit te voorkomen voeg witte wijn toe, die je beetje bij beetje schenkt. De wijn wordt ook gebruikt om de zalm aroma te geven.
Als de zalm mooi bruin is en de wijn is verdampt, voeg dan een snufje zout toe en eventueel een snufje zwarte peper.
Gebruik je room? Het is tijd om het toe te voegen. Meng op laag vuur de room een paar minuten met de andere ingrediënten. De kookroom mag niet uitdrogen.
Zet na een paar minuten het vuur uit en laat de saus in de pan terwijl je de pasta kookt.
⏰
Met een beetje ervaring kun je deze stappen beter synchroniseren: zo kun je de zalm bruinen terwijl de pasta kookt, en de recepttijden verder verkorten.
Kook de farfalle
Voeg als het water kookt eerst het zout toe en dan de pasta.
Onder de ingrediënten hebben we meer dan 30 gram zout aangegeven: dit komt omdat er meestal 10 gram zout gaat voor elke 1 L pastawater.
Hoe lang duurt het om farfalle te koken?
Zoals we vaak schrijven, vertrouwen Italianen de kooktijd die op de verpakking van pasta staat niet. De beste methode voor pasta al dente is altijd om een farfalla te proeven nadat deze een paar minuten heeft gekookt.
Iets voordat de farfalle al dente zijn, moet je ze van het pastawater in de pan met de zalm doen. In de volgende stap kook je de farfalle in de pan met de zalm nog een minuut.
Combineer farfalle en zalm
Breng met een schuimspaan de farfalle van de kookpan over in de pan met de zalm.
Laat wat pastawater in de kookpan: het is prima geschikt voor het verdunnen van de saus.
Zet op middelhoog vuur onder de pot en roer een minuut; voeg een halve soeplepel pastawater toe om de saus te verdunnen.
Als de farfalle en de saus goed gemengd zijn, zet het vuur uit: het is tijd om te serveren.
Farfalle met zalm en room moet onmiddellijk worden geserveerd, als ze nog warm zijn.
Je kunt versieren met geraspte zwarte peper en een paar blaadjes peterselie.
In de Italiaanse keuken wordt geraspte Parmezaanse kaas, Grana of Pecorino toegevoegd om een pastagerecht een extra vleugje smaak te geven.
Maar als de saus vis bevat, gaat de kaas daar in de Italiaanse traditie niet heen.
Dit volgens de Italiaanse keuken. Daarna voegt iedereen het naar smaak toe.
Er is een merkwaardige anekdote verbonden met de kaas op de pasta vissaus. In 2019 had de Italiaanse chef-kok Massimo Donati van Maximo - Italian Bistrot in Londen een klant verboden Parmezaanse kaas op een bord krab ravioli te zetten.
De klant wordt boos en laat een slechte review achter.
Ik had het gevoel dat het gerecht iets nodig had. Dus ik vroeg de ober om wat Parmezaanse kaas en hij keek me een beetje verbijsterd aan. Ik wachtte op zijn antwoord dat ik niet kon geloven. Hij weigerde me letterlijk de Parmezaanse kaas te geven. (Onze vertaling)
De chef leest de recensie op en reageert pittig: de kaas op de vis leggen is als een carbonarasaus met room.
Je kunt de uitwisseling op Tripadvisor lezen: grappig of niet, afhankelijk van jouw standpunt.
Met of zonder kaas, eet smakelijk 🍝🐟
Volg onze recepten
Kijk op deze pagina. We verrijken het met onze recepten om de echte Italiaanse pasta te maken!
Ciao, mijn naam is Gianni. Ik ben de auteur van deze pagina
Ik ben een Italiaan uit Trentino. Ik studeerde filosofie in Padua en werkte vele jaren tussen Milaan en Amsterdam op het gebied van media en cultuur.
Sinds 2021 schrijf ik op Alle Italiaanse om mijn Nederlands te verbeteren; ondertussen deel ik met jullie de gewoonten en tradities van mijn land, en de recepten die ik thuis in Nederland bereid.
Hoi! Wij zijn Italiaanse expats en wonen al jaren in Nederland.
Toen we naar Nederland kwamen, namen we een deel van onze traditie met ons mee. En we merkten al snel dat Italië erg populair is bij de Nederlanders. Nu we de Nederlandse cultuur wat beter begrijpen, willen we een account aanbieden met originele inhoud.
We schrijven deze blog ook om Nederlands te oefenen, dus je zult ons schrijven een beetje "creatief" vinden. We houden ervan grammaticafouten te melden. Grazie mille!
Alle Italiaanse Nieuwsbrief
De Italiaanse specialiteiten van de maand in je inbox
Zoals ijs in de zomer of panettone met kerst. Maar ook levensstijl en gewoonten, en de betekenis van Italiaanse woorden.
We hebben een kleine en leuke app gemaakt om Italiaans te leren 🙋