Laatst bijgewerkt op 2 november 2023
Zelf ijs maken is makkelijk, snel en voordelig. Met een paar eenvoudige ingrediënten en een ijsmachine is het in minder dan een uur klaar. Wij zijn Italianen in Nederland en we delen onze recepten om thuis gelato te maken: zo lekker als die van de ijssalon 👌
IJs is een van de meest iconische Italiaanse desserts. Ons land heeft met name een grote traditie van ambachtelijk ijs (🔊 gelato artigianale) gemaakt met verse ingrediënten: in elke buurt is er meestal één ijssalon die het produceert en verkoopt.
Wij zijn Italianen in Nederland en we hebben traditie met ons meegebracht; wij maken al vele jaren ijs, in de zomer en winter, tot grote tevredenheid.
Zelf ijs maken is een zeer voordelige hobby: omdat het snel en makkelijk is, omdat je maar een paar ingrediënten nodig hebt en omdat je ijs maakt zoals jij het wilt: zonder eieren, met eieren, met fruit of suiker vrij.
Even lekker als die van de ijssalon? Zelfs meer, omdat je verse ingrediënten gebruikt en je kunt zelf de hoeveelheden suiker, melk en slagroom aanpassen.
Op deze pagina van Alle Italiaanse delen we stap voor stap de bereiding en ingrediënten om zelf een ijsje te maken dat net zo lekker is als een 🔊 gelato in Italië.
Dit is het basisrecept van Italiaans ijs zonder eieren, gemaakt met de ijsmachine. Wij Italianen noemen deze ijssmaak 🔊 fiordilatte.
Het is de basissmaak zonder eieren, die van Cornetto Ola, of Algida zoals we die in Italië kennen.
Op basis van dit recept kun je vele andere romige ijses maken, zoals met cacao en met pistachenoten.
Wij raden verse volle melk aan, met een vetpercentage van ongeveer 3,5%.
Magere melk daarentegen is niet optimaal omdat het een groter deel water bevat en de verhoudingen van de ingrediënten in het recept verandert.
👉 Je kunt ook lactosevrije melk gebruiken, in dezelfde hoeveelheid als gewone melk.
We gebruiken verse slagroom met ongeveer 35% vet. Om ijs te maken hoef je de slagroom niet te kloppen; voeg het gewoon toe aan de andere ingrediënten.
👉 Melk en slagroom moeten niet alleen vers, maar ook koud uit de koelkast komen. Als je ingrediënten op kamertemperatuur in de ijsmachine giet, kost het veel meer moeite om het ijs te maken.
Om ijs te worden, heeft het mengsel dat je in de ijsmachine giet de juiste hoeveelheid suiker nodig. Met witte suiker krijg je een lekker «stevig» ijs met een neutrale smaak; met rietsuiker is de smaak van het ijs aromatischer.
Eieren in ijs zijn een verdikkingsmiddel. Maar om thuis ijs te maken heb je niet per se eieren nodig. Wij gebruiken geen ei in fruit ijssmaken en sorbetijs.
Je kunt andere ijssmaken zowel met als zonder ei maken: vanille-ijs en koffie-ijs kan bijvoorbeeld beide kanten op.
In de recepten die we op Alle Italiaanse publiceren, rekenen we ongeveer 200 gram ijs voor persoon: dat zijn ongeveer 3 grote bolletjes ijs.
👉 We raden aan om te beginnen met een kleine hoeveelheid ijs, om eerst te experimenteren, omdat de ijsmachine het sneller en makkelijker maakt.
Bij alle ingrediënten, zowel vast als vloeibaar, geven wij het gewicht in gram aan.
Je meet ze dus allemaal op dezelfde manier: je weegt ze op een digitale keukenweegschaal, en dan voeg je ze toe aan het te mixen mengsel. Een gemakkelijke en nauwkeurige methode.
Na het wegen van de ingrediënten, schenken we ze allemaal in een kom. Om ze goed door elkaar te mengen gebruiken we bij voorkeur een staafmixer: dat is praktisch en snel.
👉 Mix de ingrediënten in een kom met tuit: zo giet je het mengsel achteraf makkelijker in de ijsmachine.
Wanneer we ijs maken met vaste ingrediënten en grote stukken, bijvoorbeeld fruit, dan kiezen we voor de blender. Het resultaat is hetzelfde: het is belangrijk om de ingrediënten zorgvuldig te hakken en te mengen om een glad ijs te verkrijgen.
Er zijn twee soorten ijsmachines: zelfvriezende of met koelelement.
Een ijsmachine met koelelement is erg goedkoop, maar je moet het bakje wel enkele uren in de vriezer laten afkoelen voordat je ijs gaat maken.
Een zelfvriezende ijsmachine kost meer, neemt iets meer ruimte in beslag maar is klaar om ijs te maken wanneer je maar wilt.
Voor dit recept gebruiken we een zelfkoelende ijsmachine; de stappen van de procedure zijn hetzelfde voor vrijwel alle ijsmachines op de markt.
👉 Bekijk ook onze gids over voor het gebruiken of kiezen van een ijsmachine.
Als je een zelfvriezende ijsmachine hebt, zet hem dan aan en laat hem afkoelen terwijl je de ingrediënten klaarmaakt.
Gewoonlijk heeft de ijsmachine ongeveer 10 minuten nodig om af te koelen, d.w.z. om de juiste temperatuur te bereiken voor het maken van ijs.
Het display van sommige ijsmachines geeft de temperatuur weer: om ijs te maken moet deze minimaal -22 °C zijn.
👉 Heb je een ijsmachine met koelelement, zorg er dan voor dat het koelelement lang genoeg in de vriezer heeft gestaan.
Meng de ingrediënten met een staafmixer in een kom. Giet eerst de vloeistoffen erbij en voeg dan de poeders toe. Meng ze op lage snelheid tot je een homogeen mengsel krijgt.
De ingrediënten moeten koud uit de koelkast zijn, evenals het mengsel dat je krijgt.
De timer op de zelfvriezende ijsmachine telt af vanaf 60 minuten en de ijsmachine heeft ongeveer 10-15 minuten nodig om af te koelen.
Dit betekent dat wanneer het display 45 minuten aangeeft, je het ijs-mengsel kunt inschenken.
Heb je een ijsmachine met koelelement, dan is het tijd om deze in elkaar te zetten. Het koelelement moet al erg koud zijn, na voldoende uren in de vriezer.
Om te voorkomen dat de kou ontsnapt, giet het ijs door de opening in het deksel van de ijsmachine.
Zorg er eerst voor dat de roerarm al draait; giet vervolgens het mengsel in de ijsmachine.
Stel eerst de timer opnieuw in om af te tellen vanaf 50 minuten; zo loop je niet het risico dat de ijsmachine uitschakelt voordat het ijs klaar is.
Door de doorzichtige deksel van de ijsmachine kun je de status van het ijs controleren.
Zodra het is ingeschonken ziet het ijsmengsel in de ijsmachine er zo uit:
Na ongeveer 15-20 minuten begint het mengsel lucht op te hopen en in volume toe te nemen, en wordt geleidelijk gelato.
Het ijs is klaar als het «stevig genoeg» lijkt. Als het recept uitgebalanceerde ingrediënten bevat, is het ijs romig en stopt de roerarm van de ijsmachine langzaam. Het hangt echter ook af van de hoeveelheid ijs en van de capaciteit van de ijsmachine.
Vers gemaakt is ijs meestal erg zacht. Je kunt het zeker meteen eten, of je kunt het in een kom doen en een uur in de vriezer bewaren. Zo stolt het ijs een beetje, zonder te hard te worden.
Eet smakelijk, 🔊 buon gelato!
Zelfgemaakt ijs, net klaar, is heel zacht.
Een optie is om het meteen op te eten, zoals wij dat in de zomer doen.
Maar wat als je het wilt bewaren en later wilt opeten, bijvoorbeeld bij een etentje met gasten? Geen probleem. Zelfgemaakt ijs in de vriezer wordt hard, ongeveer net zo hard als roomijs; maar niet te hard.
Hoe ijs ontdooien om het de volgende dag zacht te eten? Een tip is om het ijs uit de vriezer te halen en in de koelkast te laten ontdooien, in plaats van op kamertemperatuur. Op deze manier is het ijs na ongeveer een uur zacht geworden zonder vloeibaar te worden.
Roomijs die je in de supermarkt koopt, blijft zacht omdat er meer lucht en vet in zit: eigenschappen waardoor het lang houdbaar is.
In het restaurant in Italië, als je klaar bent met eten, vraagt de ober: 🔊 andava tutto bene? (alles goed?)
Een van de meest representatieve beelden van de zomer in Italië is wandelen door de straten van de stad met een ijshoorntje.
Maar als je net als wij vaak naar de ijssalon gaat, of als je een groot gezin heeft, de kosten beginnen op de portemonnee te drukken 💸
In Italiaanse ijssalons kost de typische meeneembak van 1 kg ijs ongeveer 20 €.
Voor dezelfde prijs kun je vier keer zoveel produceren, en je kunt zelf de ingrediënten kiezen. En je kunt al een ijsmachine vinden vanaf 50 €.
Sommige ijssalons maken naar onze mening te zoet ijs. Wanneer je thuis ijs maakt, kun je de kwaliteit en kwantiteit van de ingrediënten verhouden. Je kunt experimenteren door ijs te maken zonder slagroom, zonder melk of zonder suiker.
Zelfgemaakt ijs is eenvoudig en gezond, en het bevat natuurlijk niet de conserveringsmiddelen of kleurstoffen die in het verpakte ijs zitten.
Velen denken dat zelf ijs maken moeilijk is: maar met een ijsmachine duurt het minder dan een uur.
Anderen hebben thuis een ijsmachine maar gebruiken die zelden, omdat de gebruiksaanwijzing niet altijd even duidelijk is.
We leggen uit hoe je de ijsmachine gebruikt om op een eenvoudige en ongecompliceerde manier altijd buonissimo ijs te maken.
Zelf ijs maken zonder ijsmachine, hoe doe je dat? Het is een klassieke vraag, die velen stellen. We vroegen ons ook af op een warme zomerdag, vele jaren geleden. Ik herinner me de eerste poging nog: halverwege tussen een ijslolly en een yoghurt. Die avond ging ik ijs kopen bij de ijssalon.
Maar nu, jaren later, hebben we meer ervaring met het maken van ijs thuis. Hier delen we enkele tips om zelf gezond ijs te maken, ook als je geen ijsmachine hebt.
Waarom de nadruk op gezond? De laatste tijd staat op veel kookblogs, zowel Italiaans als Nederlands, een recept voor ijs maken zonder ijsmachine met slagroom, gecondenseerde melk en een paar theelepels rum. Het idee is dat door alles te mengen en af te laten koelen, je een zachte crème krijgt die op ijs lijkt.
Maar er is een addertje onder het gras. In deze recepten doe je 500 g slagroom en 400 g gecondenseerde melk: samen zijn ze 3.000 kcal 🤨. Het heeft niets met ijs te maken.
In plaats daarvan proberen we thuis ijs te maken met de ingrediënten en doseringen van het Italiaanse basisrecept: met slagroom, melk en suiker. Dit recept is ook niet light (we hebben een pagina over caloriearm ijs gepubliceerd), maar het bevat minder dan 1/3 van het dessert met gecondenseerde melk.
Dit is het basisrecept van het Italiaanse ijs zonder de ijsmachine.
Dit recept bevat geen eieren. Als je ijs met eieren wilt maken, gebruik dan de ingrediënten uit het recept van roomijs.
De ingrediënten zijn hetzelfde als het ijs basisrecept met de ijsmachine. Als je de juiste methode vindt om ijs te maken zonder ijsmachine, kun je alle ijs recepten van Alle Italiaanse gebruiken. Met of zonder ijsmachine, de ingrediënten veranderen niet.
Doe de ingrediënten in een maatbeker of kom.
Deze stap is hetzelfde als het ijsrecept met de ijsmachine. Mix de ingrediënten met een staafmixer; langzaam, om een gladde crème te verkrijgen.
Het ijsmengsel is klaar: nu moeten we het invriezen.
Het resultaat dat we willen bereiken is een romig ijs, geen stevig blok ijs. Er zijn verschillende methoden om dit te doen: we zullen de meest praktische methode uitleggen. Je hebt een blender en ijsblokjes vormen nodig.
De methode om zelf ijs te maken zonder ijsmachine is als volgt: we vriezen het mengsel in en blenden het vervolgens met de blender.
Dit is waarschijnlijk de minst ingewikkelde manier om thuis ijs te maken zonder ijsmachine. Je krijgt dan geen echt ijsje, maar een bevroren dessert dat op ijs lijkt.
In de ijsmachine wordt het ijs lang en langzaam gemengd: op deze manier neemt het ijsmengsel lucht op, waardoor het zacht en romig wordt.
Zonder de ijsmachine wordt het moeilijker om lucht in het ijs te krijgen, waardoor het ijs hard en bevroren blijft.
Om thuis ijs te maken met deze methode, heb je een krachtige blender nodig.
Een tip: vries het mengsel in in ijsvormen, in kleine blokjes in plaats van in één groot blok. Op deze manier bevriest het mengsel sneller en is het makkelijker te blenden.
We raden aan om het mengsel minimaal 12 uur te laten bevriezen.
Als alternatief kun je bevroren fruit zoals aardbeien, kersen of mango's mengen, gemengd met water en suiker zoals in een sorbetijs, of met melk of yoghurt als je van ijs op basis van melk houdt.
Zo is je diepvries dessert direct klaar, zonder te hoeven wachten. Gebruik suiker of honing om te zoeten.
Wanneer de ijsmix helemaal bevroren is, is het tijd om hem uit de vriezer te halen. Doe het bevroren mengsel in de mixer en hak het op maximaal vermogen tot je een crème krijgt die op ijs lijkt.
Met deze methode krijg je een ijs dessert, gemaakt met de ingrediënten van italiaans ijs. Het resultaat zal anders zijn dan het ijs gemaakt met de ijsmachine en minder romig omdat het niet genoeg lucht bevat.
Je kunt het mengsel in de vormpjes van de waterijs doen en ervan genieten alsof het een waterijs is. Naar onze mening is het de meest praktische, lekkere en snelle oplossing om een vriesvers dessert te eten als je geen ijsmachine hebt.
Geniet van je Italiaanse gelato! 🍨
Ik ben een Italiaan uit Trentino. Ik studeerde filosofie in Padua en werkte vele jaren tussen Milaan en Amsterdam op het gebied van media en cultuur.
Sinds 2021 schrijf ik op Alle Italiaanse om mijn Nederlands te verbeteren; ondertussen deel ik met jullie de gewoonten en tradities van mijn land, en de recepten die ik thuis in Nederland bereid.
De Italiaanse specialiteiten van de maand in je inbox
Zoals ijs in de zomer of panettone met kerst. Maar ook levensstijl en gewoonten, en de betekenis van Italiaanse woorden.
Alle updates publiceren wij ook op ons WhatsApp channel
We hebben een kleine en leuke app gemaakt om Italiaans te leren 🙋