De Napolitaanse romans 3 - Wie vlucht en wie blijft - Elena Ferrante

De historische context van Wie vlucht en wie blijft

Wie vlucht en wie blijft speelt zich af tegen het einde van de jaren zestig. In Italië is het een periode van sociale bewegingen, klassenstrijd, protesten in fabrieken en universiteiten.

De gebeurtenissen die in de roman worden verteld, komen uit de wijk Luzzatti en omvatten wat er gebeurt in de grote steden van Italië: Florence, Milaan en natuurlijk Napels.
De twee werelden, die van arbeiders en die van studenten, hebben moeite om te communiceren. Precies zoals Elena en Lila: de eerste die een succesvol boek uitgeeft, de tweede die in de fabriek werkt om haar zoon op te voeden en zichzelf te onderhouden.

Samenvatting

Elena en Lila leiden nu twee heel verschillende levens.
Ze probeerden allebei te ontsnappen uit de situatie van ellende en ongeluk waarin ze zich gevangen voelden.
De band van de twee vrienden wordt steeds moeilijker te cultiveren, en wordt beïnvloed door de sociale veranderingen van de jaren '60 en '70.

Lila voedt haar zoon Gennaro op met Enzo, de man die haar verwelkomde na haar scheiding.
Lila heeft een zeer harde ervaring in de fabriek, ze wordt vernederd door haar collega's en de baas. Ze sluit zich dan aan bij de beweging van arbeidersvakbonden, met straatprotesten en stakingen.

Elena heeft de wijk en Napels verlaten, en studeert aan de Scuola Normale in Pisa, Toscane.
Elena trouwt met Pietro, een jonge professor die lid is van een rijke familie. Elena is niet erg verliefd op Pietro, maar samen hebben ze twee dochters.

Dankzij de steun van de machtige schoonmoeder Adele Arota publiceert Elena een roman bij een uitgeverij in Milaan. De roman heeft een onverwacht succes en geeft Elena toegang tot een wereld van rijke en beschaafde mensen.

Maar het leven is ook niet gemakkelijk voor Elena. Toegewijd aan het opvoeden van haar dochters en het zorgen voor het huis in Florence waar ze wonen, kan ze geen tijd meer vinden om te schrijven en te studeren. Zozeer zelfs dat haar succes als schrijver slechts een herinnering lijkt.

Wie vlucht en wie blijft - Recensie en opmerkingen

In Wie vlucht en wie blijft cultiveren de twee vrienden een gevoel van jaloezie: ze proberen de ander te laten zien dat ze de beste zijn. Maar als ze alleen zijn, hebben ze te maken met hun eigen ongeluk.

Lena kon studeren, ze groeide op uit de sociale context van de arme buurt van Napels en gaat nu naar de kringen van intellectuelen. Lila heeft een reis vol avonturen en moeilijkheden achter de rug en zegt tegen haar vriendin: Jij wilde romans schrijven, ik heb de roman met echte mensen beleefd.

Deze zin vertegenwoordigt goed de mix van gevoelens tussen de twee vrienden.

In dit derde boek van de geniale serie wordt nog duidelijker hoe de personages Lila en Elena complementair zijn. De twee hoofdpersonen, met hun tegengestelde persoonlijkheden, zijn als twee kanten van dezelfde medaille. Het is alsof ze, om te zijn wie ze zijn, door de andere helft moeten worden ingevuld.

Veel lezers herkennen zich in Lila, met haar moed en kracht. Of ze zien in Lila de persoonlijkheid die ze zouden willen zijn. En tegelijk zijn ze te herkennen aan Elena, die vooral in dit derde boek een naïef, eigenwijs en soms wat hypocriet karakter heeft.

Hier ligt het genie van Elena Ferrante en haar vermogen om een root publiek van lezers te plezieren.

De derde van de Napolitaanse romans

Dit derde boek van de Geniale serie heeft wat meer kritiek gekregen dan de vorige twee.

Dit komt omdat het boek minder bewogen is dan de vorige, wat betreft de ontwikkeling van de relatie tussen de twee vrienden.

In het bijzonder gaat het verhaal uitgebreid in op Elena's leven in Florence, dat veel lezers een beetje saai vonden. Elena lijkt over alles te klagen. De geniale vriendin Lila is een beetje op de achtergrond.

Verder wordt veel belang gehecht aan de historische, politieke en sociale gebeurtenissen die plaatsvinden in Italië: de arbeidsomstandigheden van vrouwen in fabrieken, feminisme, abortus, echtscheiding.

Wie vlucht en wie blijft is een passage tussen de eerste boeken van de serie en het vierde laatste boek. En het is een roman die veel lezers iets minder interessant hebben gevonden dan de anderen.

Maar zelfs de meest kritische lezers zijn het over één ding eens: Elena Ferrante schrijft erg goed. Ook als het verhaal niet interessant is voor de lezer, zorgt de schrijfstijl ervoor dat je door wilt gaan en wilt weten wat er gaat gebeuren.

De verandering van de twee geniale vriendinnen

Wie vlucht en wie blijft staat het thema van verandering centraal. Vooruitgang en evolutie zijn niet alleen die van de twee vrienden; maar ook de klassenstrijd en de verovering van sociale rechten, vooral van vrouwen in Italië en in het zuiden.

Een verlangen naar vrijheid en emancipatie dat worstelt om zichzelf te bevrijden van het gewicht van de achterlijke cultuur die goed wordt vertegenwoordigd door de realiteit van de Napolitaanse wijk.

De vier Napolitaanse romans

Vier boeken, één voor elk seizoen van het leven.

De geniale vriendin is het eerste deel van een serie van vier romans die de relatie van vriendschap tussen de twee hoofdpersonen vertelt, van kindertijd tot ouderdom.

Elk van de vier boeken in de serie vertelt een seizoen in het leven van de hoofdpersonen.

• Het eerste boek, De geniale vriendin, vertelt over hun kindertijd en adolescentie.

• Het tweede boek, De nieuwe achternaam, speelt zich af tijdens de adolescentie periode.

• Het derde boek, Wie vlucht en wie blijft, vertelt de relatie tussen de twee hoofdpersonen in het tijd van volwassenheid.

• Het vierde boek, Het verhaal van het verloren kind, gaat over het laatste seizoen van het leven, de ouderdom.