Laatst bijgewerkt op 22 november 2022

Italiaans design 📐

Gianni van Alle Italiaanse - Author
Gianni van Alle Italiaanse

Sinds de jaren zestig werken bedrijven als Flos, Artemide en Kartell samen met beroemde ontwerpers om woonaccessoires te creëren met innovatieve vormen en materialen, symbool van Italiaans design.


Wat is Italiaans design

Italiaans design is een van de meest representatieve onderwerpen van de Italiaanse cultuur.

Op Alle Italiaanse praten we graag over made in Italy design: omdat het een van onze passies is, en omdat het een origineel onderwerp is: naast eten en reizen, waarover alle blogs over Italië schrijven.

Veel Italiaanse designproducten hebben ons door het hele leven vergezeld: de vintage stoelen en lampen die we altijd thuis hebben gehad, vinden we vandaag in het buitenland, gewaardeerd als de design- en mode-iconen die ze zijn.

De Italiaanse industriële design ontwikkelde zich vooral na de oorlog, in de periode 1945-65, die we kennen als il Bel Design italiano (het mooie Italiaanse design).

Het was de periode van groot aanzien voor Italiaans design, toegepast op de transportindustrie en huishoudelijke apparaten.

Het decennium 1965-1975 is de gouden eeuw van Italiaans design: bedrijven werken samen met architecten en ontwerpers bij de productie van mooie en functionele forniture design, waarbij ook innovatieve materialen worden geïntroduceerd.

Op deze pagina hebben we het over de merken en ontwerpers van Italiaans interieur design: vooral woonaccessoires zoals stoelen en lampen, geproduceerd door Italiaanse bedrijven en verkocht over de hele wereld, ook hier in Nederland.

Op deze pagina



Italiaans leren 🇮🇹

De Italiaanse woorden van deze pagina:

🔊 Progettista Ontwerper
🔊 Arredo Meubilair
🔊 Interni Interieur
🔊 Design di interni Interieurontwerp

Bekijk onze pagina over handige zinnen en woorden van de Italiaanse taal.


De merken van Italiaans design


Flos

Flos in het Latijn betekent bloem: het is de naam van een van de meest exclusieve Italiaanse verlichtingsbedrijven, opgericht in Merano (regio Trentino) in 1962 door Dino Gavina en Cesare Cassina.

Het merk Flos heeft altijd samengewerkt met getalenteerde ontwerpers, zoals de broers Pier Giacomo en Achille Castiglioni, Antonio Citterio, Piero Lissoni en Tobia Scarpa.

Flos lampen worden gemaakt met innovatieve materialen, soms ongebruikelijk voor een lamp: bijvoorbeeld de Biagio vloerlamp van Tobia Scarpa: een enkel stuk wit Carrara-marmer, geslepen en gepolijst, dat van binnenuit oplicht met het licht.

De voet van Snoopy, een andere beroemde tafellamp van Flos, en de voet van Arco - misschien wel het meest representatieve product van het bedrijf - zijn ook in wit marmer.

Deze kenmerken leidden de Flos-lampen naar het MoMA in New York, naar de tentoonstelling van 1972 gewijd aan Made in Italy.

Lampen zoals Arco, Taccia of Parentesi worden niet alleen symbolen van Flos, maar ook van Italiaans interieur design.


Artemide

Een ander groot Italiaans verlichtingsbedrijf is Artemide, opgericht door Ernesto Gismondi en Sergio Mazza in 1959 in Milaan.

Een ander groot Italiaans verlichtingsbedrijf is Artemide, opgericht door Ernesto Gismondi en Sergio Mazza in 1959 in Milaan.

Net als Flos heeft Artemide vanaf het begin samengewerkt met belangrijke ontwerpers: Richard Sapper, Giancarlo Mattioli, Michele De Lucchi.

Van Artemide is misschien wel de vintage tafellamp bij uitstek: de Eclisse ontworpen door Vico Magistretti.

Artemide Eclisse won in 1967 de prijs Compasso d'Oro, de belangrijkste designonderscheiding in Italië.

Het wordt nog steeds geproduceerd, in een verbeterde versie maar trouw aan het origineel.

Niet alleen Eclisse, maar ook de lampen Nesso, Tizio en Tolomeo worden beschouwd als klassieke producten van Italiaans interieur design; dankzij deze is Artemide uitgegroeid tot een van de grootste verlichtingsbedrijven ter wereld.


Kartell

Kartell is een Italiaans bedrijf dat sinds 1949 industriële design producten van kunststof maakt.
Het werd opgericht in Noviglio, in de provincie Milaan, door Giulio Castelli, Michele Pistorio en Enos Rastelli.

Het merk groeide enorm in de jaren zestig, toen er een plastic boom was in Italië, en in de jaren zeventig, de gouden jaren van Italiaans design.

Kartell neemt in 1972 deel aan de MoMA-tentoonstelling gewijd aan Italiaans meubilair met producten ontworpen door Gae Aulenti, Ettore Sottsass, Marco Zanuso en Richard Sapper.

In de jaren 80 werd Kartell overgenomen door manager Claudio Luti, die voortkomt uit een lange samenwerking met Gianni Versace. De nieuwe eigenaar accentueert de focus op mode en design.

Kartell produceert begin jaren 2000 twee zeer succesvolle stoelen: La Marie en vervolgens Louis Ghost, ontworpen door de beroemde ontwerper Philippe Starck.

Deze stoelen hebben de bijzonderheid dat ze volledig transparant zijn en gemaakt van een innovatief materiaal: polycarbonaat.

Niet alleen het ontwerp van de stoel is erg origineel; toen La Marie werd gepresenteerd op de Salone del Mobile in Milaan, werd ze omringd door FIAT-machines die haar herhaaldelijk opvielen: om de weerstand en flexibiliteit van het materiaal te demonstreren.

Luis Ghost heeft de vorm van een Louis XV fauteuil, maar is gemaakt van een materiaal dat lijkt op kristal.
Luis Ghost is zo succesvol dat het is de best verkochte designstoel ter wereld is, met meer dan een miljoen exemplaren.

Kartell maakt niet alleen stoelen, maar allerlei soorten woonaccessoires.

Kartell gebruikt polycarbonaat waardoor Louis Ghost ook transparant is voor andere objecten, zoals de Bourgie tafellamp.

Italiaans design stoelen


UP5 fauteuil

UP Serie is de naam van een collectie italiaanse stoelen en fauteuils ontworpen door de designer Gaetano Pesce in 1969 voor het meubelbedrijf Cassina & Busnelli, nu bekend als B&B Italia.

Het bedrijf produceert vandaag nog steeds de UP-serie, en vooral het beroemdste stuk: de UP5 fauteuil.

De reclamecampagne voor de lancering van de UP-serie - door Klaus Zaugg
De reclamecampagne voor de lancering van de UP-serie - door Klaus Zaugg

Met afgeronde vormen is de UP5 fauteuil een symbool van Italiaans design uit de jaren zestig en zeventig; en van de radicale artistieke stroming, in tegenstelling tot het vroegere rationalisme.

Voor de radicale stroming moet de kunstenaar ook emoties uitdrukken door middel van design.

Ik herinner me dat ik met die fauteuil wilde praten over een menselijke conditie: de vooroordelen van mannen tegenover vrouwen. (Onze vertaling)

Gaetano Pesce

In de bedoelingen van Gaetano Pesce herinnert de vorm van de UP fauteuil aan de vormen van het vrouwelijk lichaam.

De UP chair is een van de bekendste producten van Italiaans industrieel design, iconen van Italiaans design; het wordt tentoongesteld in musea over de hele wereld, waaronder het MoMA in New York.


Kartell Masters

Masters is een stoel ontworpen voor het Italiaanse bedrijf Kartell door designers Philippe Starck en Eugeni Quitllet in 2010.

De stoel is een eerbetoon aan de meesters van Scandinavisch design. De vorm is in feite de vereniging van drie zeer beroemde stoelen:

  • de Series 7 stoel van Arne Jacobsen;

  • de Tulip Fauteuil van Eero Saarinen;

  • de Eiffelstoel van Charles Eames.

Masters stoel van Kartell
Masters stoel van Kartell Foto: Sailko

Philippe Starck merkte op:

We zijn niet vandaag geboren. We hadden enkele geweldige voorgangers. De Masters-stoel roept de herinnering op aan de lijnen van drie grote meesters en drie grote meesterwerken. Met hun unie en fusie creëren ze een nieuw product, een nieuw project. (Onze vertaling)

Philippe Starck

Het resultaat is Masters, een lichte, comfortabele stoel en een van de best verkochte producten van Kartell.

Net als de andere producten van het in Milaan gevestigde bedrijf is Masters gemaakt van kunststof - dus geschikt voor zowel binnen als buiten, en het is stapelbaar.

Italiaans design lampen


Oluce Atollo

Atollo is nog een iconische lamp van Italiaans industrieel design, ontworpen door de ontwerper Vico Magistretti in 1977 voor het bedrijf Oluce.

Twee jaar later, in 1979, won de lamp de prestigieuze Compasso d'Oro designprijs.

Magistretti was niet nieuw in het ontwerpen van succesvolle design lampen: twaalf jaar eerder had hij ook de Eclisse lamp ontworpen voor het verlichtingsbedrijf Artemide.

De Atollo lamp was belangrijk omdat het een tijdperk vertegenwoordigde waarin ondernemers in Italië samenwerkten met kunstenaars door producten met innovatieve vormen en materialen aan te bieden.

Het bovenste deel van Atollo is een koepel waar geen licht doorheen gaat. De verlichting van Atollo is zacht en de lamp schijnt naar beneden, richting het bureau.
Het onderste deel is een grote kolom, wat de stabiliteit van de lamp garandeert. Atollo is gemaakt van twee materialen: aluminium of opaalglas, materialen gekozen door de ontwerper om een ontspannend licht te verspreiden.

Taccia, ontworpen in 1962 door de broers Achille en Pier Giacomo Castiglioni, is een van de mooiste lampen geproduceerd door het bedrijf Flos.

Taccia heeft een karakteristieke vorm en stijl: het is samengesteld uit een grote glazen koepel, ondersteund door een basis die lijkt op een Dorische zuil.

Flos Taccia lamp sketch
Flos Taccia lamp sketch Foto: Flos

Castiglioni vertelt dat de lamp groot was om de warmte van de lichtbron af te voeren.

Tegenwoordig produceert Flos Taccia in de LED-versie, die veel minder warmte genereert: de vorm van de lamp is echter altijd hetzelfde.
Taccia is verkrijgbaar in zwart, zilver en brons.

De ontwerpers van Italiaans design


Achille e Pier Giacomo Castiglioni

De broers Achille en Pier Giacomo Castiglioni uit Milaan behoren tot de architecten die het meest hebben bijgedragen aan de opkomst van Italiaans design in de tweede helft van de 20e eeuw.

Hun creaties zijn een combinatie van techniek, esthetische vorm en innovatieve materialen.

Achille en Pier Giacomo Castiglioni
Achille en Pier Giacomo Castiglioni Foto: Fondazione Castiglioni

In 1949 begonnen ze te werken met het Flos-verlichtingsmerk, een samenwerking die tientallen jaren zou duren.

Voor Flos ontwerpen de gebroeders Castiglioni iconische lampen als Arco, Parentesi en Taccia.


Gio Ponti

Giovanni Ponti was waarschijnlijk de belangrijkste Italiaanse architect en ontwerper van de 20e eeuw.
Het is dankzij het werk en de creativiteit van Ponti dat Italiaans design internationaal beroemd is.

Gio Ponti - Italiaans ontwerper en architect
Gio Ponti - Italiaans ontwerper en architect

Gio Ponti, afgestudeerd in architectuur in Milaan, was artistiek directeur van Richard Ginori, een belangrijke en zeer beroemd Italiaans keramiekbedrijf.

Vervolgens was Ponti ook creatief directeur van FontanaArte, een groot Italiaans bedrijf van verlichting en light design; en hij was ook de architect van de wolkenkrabber Pirelli in Milaan, wat de Milanezen il Pirellone noemen.

👉 Milaan is ook de stad van de Pinacoteca di Brera, een van de belangrijkste collecties Italiaanse kunstwerken: met schilderijen van grote kunstenaars als Caravaggio, Andrea Mantegna, Giovanni Bellini, Caravaggio, Rafaël en Bramante.

Maar het beroemdste werk van Gio Ponti is misschien wel de Superleggera stoel, ontworpen in 1955 voor het meubelbedrijf Cassina.

De Superleggera stoel - Gio Ponti, 1955
De Superleggera stoel - Gio Ponti, 1955

Over Superleggera zei Gio Ponti dat het een simpele stoel is. Toch wordt het beschouwd als een van de belangrijkste industriële designproducten van de 20e eeuw, en een van de interessantste voorbeelden van innovatieve technologie toegepast op meubels.

Superleggera, wat in het Italiaans superlicht betekent, is een architectonisch meesterwerk omdat hij slechts 1,7 kg weegt en met een vinger kan worden opgetild.

Om een resistente stoel met zo'n laag gewicht te creëren, introduceerde de ontwerper een groot aantal technische oplossingen: de poten van de stoel met een driehoekig gedeelte; het gebruik van verschillende houtsoorten, flexibel of resistent; het vakmanschap in de afwerking van de details.


Vico Magistretti

Ludovico 'Vico' Magistretti was, samen met de broers Castiglioni, een van de meest invloedrijke Italiaanse architecten en ontwerpers; niet alleen in design, maar ook in de Italiaanse cultuur van de tweede helft van de 20e eeuw.

De Italiaanse ontwerper Vico Magistretti
De Italiaanse ontwerper Vico Magistretti Foto: Fondazione studio museo Vico Magistretti

Magistretti begon als architect: veel gebouwen die nu nog staan in verschillende Italiaanse steden, maar ook in het centrum van Milaan, zijn van zijn hand.
De bijzonder expressieve stijl van Magistretti had veel invloed op de Lombardische en Italiaanse architectuur.

Magistretti was een van de eersten in Italië die design zag als een antwoord op de behoeften van mensen; hiervoor legt hij zich geleidelijk toe op interior design het ontwerpen van meubelen.

Sinds de jaren 70 legt Magistretti zich vooral toe op het ontwerpen van woonaccessoires, zoals stoelen (de bekende Carimate stoel uit 1959) en lampen als Oluce Atollo en Artemide Eclisse.


Volg onze pagina's over Italiaans design

Op Alle Italiaanse delen we de mensen, ideeën en producten die de geschiedenis van Italiaans design hebben geschreven.

Over Alle Italiaanse

Hoi! Wij zijn Italianen en wonen al jaren in Nederland. Toen wij hier kwamen, namen we een deel van onze traditie met ons mee. En we merkten al snel dat Italië erg populair is bij de Nederlanders. Nu we de Nederlandse taal wat beter kennen, bieden we een account aan met originele inhoud.

Alle Italiaanse Nieuwsbrief

De Italiaanse specialiteiten van de maand in je inbox

Zoals ijs in de zomer of panettone met kerst. Maar ook levensstijl en gewoonten, en de betekenis van Italiaanse woorden.

WhatsApp icon

Alle updates publiceren wij ook op ons WhatsApp channel